Metan verileri ve şeffaflık iyileşmeye devam ediyor, ancak emisyonlar hala çok yüksek
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (İEA) son küresel izleme güncellemesine göre, fosil yakıtlardan
kaynaklanan metan emisyonları yüksek seviyelerde kalmaya devam ediyor. Güncellemede, veri
toplama ve metan sızıntılarını izleme çabalarının ilerleme kaydettiği belirtiliyor.
Metan azaltma, dünya çapında sıcaklıkların üst üste iki yıldır rekor seviyelere ulaştığı bir zamanda
yakın vadeli küresel ısınmayı azaltmak için önemli bir fırsattır. IEA İcra Direktörü Fatih Birol :
“Metan sızıntıları ve alevlenmelerle mücadele etmek çift yönlü bir kazanç sağlıyor. Dünyanın
birçok yerindeki sıkı gaz piyasalarındaki baskıyı hafifletiyor, enerji güvenliğini artırıyor ve aynı
zamanda emisyonları düşürüyor, ancak, son veriler metan üzerindeki uygulamanın hedeflerin
gerisinde kalmaya devam ettiğini gösteriyor. IEA, hükümetlerin ve endüstrinin taahhütlerini yerine
getirmek ve belirledikleri hedeflere ulaşmak için ihtiyaç duydukları araçlara ve bilgiye sahip
olmalarını sağlamak için çalışıyor.”
Küresel Metan Takipçisi’nin 2025 güncellemesi, ülke düzeyindeki tarihsel emisyon verileri;
uluslararası metan girişimlerini keşfetmek için etkileşimli bir araç ve terk edilmiş fosil yakıt
tesislerinden kaynaklanan emisyon tahminleri dahil olmak üzere birkaç yeni unsur ekliyor.
Fosil yakıt sektörü, günümüzde insan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel metan emisyonlarının
yaklaşık üçte birini oluşturmaktadır. Rapora göre, petrol, gaz ve kömürün rekor düzeydeki küresel
üretimi ve bugüne kadarki sınırlı azaltma çabaları, enerji sektöründen kaynaklanan metan
emisyonlarını dünya çapında yıllık 120 milyon tonun üzerinde tutmuştur.
IEA tahmini, resmi raporlamanın ima ettiği seviyelerden önemli ölçüde yüksek, ancak veri
şeffaflığı gelişiyor. Şu anda yörüngede hayati içgörüler sağlayabilen 25’ten fazla uydu var. Uydular
tarafından tespit edilen petrol ve gaz tesislerinden gelen çok büyük sızıntılar 2024’te rekor seviyeye
ulaştı.
Bu yılki Tracker’daki yeni analiz ayrıca terk edilmiş petrol ve gaz kuyuları ile kömür madenlerinin
birlikte geçen yıl küresel metan emisyonlarına yaklaşık 8 milyon ton katkıda bulunduğunu buldu.
Birlikte ele alındığında, bu kaynaklar dünyanın dördüncü büyük fosil yakıt metanı yayıcısı
olacaktır. Rapora göre, enerji sektöründen kaynaklanan yıllık metan emisyonlarının yaklaşık %70’i
mevcut teknolojilerle önlenebilir. Bu arada, azaltım önlemlerinin önemli bir kısmı, yakalanan
gazın yeniden satılabilmesi nedeniyle bir yıl içinde kendini amorti edebilir.
Tracker güncellemesinde yayınlanan yeni analize göre , şirketler ve ülkeler tarafından yapılan
mevcut metan taahhütleri küresel petrol ve gaz üretiminin % 80’ini kapsıyor. Ancak şu anda
küresel petrol ve gaz üretiminin yalnızca yaklaşık % 5’i kanıtlanabilir şekilde sıfıra yakın metan
emisyonu standardını karşılıyor.
Bugünkü politikalara göre, fosil yakıt sektöründe hedeflenen metan azaltım çözümlerinin
uygulanması, 2050 yılına kadar küresel sıcaklıklarda yaklaşık 0,1 °C’lik bir artışın önlenmesini
sağlayacaktır. Bu, dünya çapında ağır sanayinin tüm karbondioksit emisyonlarını ortadan
kaldırmaya eşdeğerdir.
Kaynak: iea.org
