ORTA ASYA’NIN 2021 EKİM AYI ENERJİ Z RAPORU

 

 

04/10/2021

KIRGIZİSTAN ELEKTRİK PROBLEMİNİ ÇÖZMEYE ÇALIŞIYOR

Kırgızistan Enerji ve Sanayi Bakanı Doskul Bekmurzaev, ülkesine Özbekistan tarafından sağlanan elektriğin ödenemeyeceğini söylemiştir. Sonbahar-kış döneminde Özbekistan, Kırgızistan’a 750 milyon kWh elektrik sağlayacaktır. Durum istikrara kavuştuktan sonra elektrik Özbekistan’a iade edilecektir. Aynı şekilde Kazakistan’da daha sonra iade edilmek şartıyla Kırgızistan’a 900 milyon kWh elektrik tedarik edecektir. Tacikistan ise 1 Ekim’den itibaren günde 1 milyon kWh elektrik sağlayacaktır. Ayrıca Özbekistan üzerinden Rusya’dan 2-3 milyar kWh ve Türkmenistan’dan 500 milyon kWh enerji sağlanması için görüşmeler devam etmektedir.

Kırgızistan, son yıllarda Toktogül baraj gölündeki düşük su seviyesi sebebiyle en büyük enerji kriziyle karşı karşıyadır. 1 Ekim itibariyle rezervuarda sadece 12.3 milyar m3 birikmiştir. Ancak rahat bir kış geçirmek için 15-16 milyar m3 gerekmektedir.

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Japarov konuyla ilgili olarak: “Talimatlarım üzerine Enerji Bakanı, Toktogul’daki su hacminden tasarruf etmek için gün içinde insanların elektrik tasarrufu yapmalarını ve ışıkları kapatmalarını istedi. Biz ülkedeki suyu sulamada kullanmıyoruz sadece elektrik enerjisi üretmek için kullanıyoruz. Su, Kazakistan ve Özbekistan tarafından kullanılıyor. Sadece elektrik üretmek için kendi çıkarımıza göre kullanırsak, o zaman Toktogul’da kışa yetecek kadar suyumuz olur. Ama daha sonra ilkbaharda rezervuarı doldurmak için kıştan önce Toktogul’u kapatmamız gerekecek. Bunu yaparsak komşu ülkeler yazın susuz kalacak. Hepimiz için ciddi sonuçları olacak bir kuraklık yaşayacaklar” dedi. Cumhurbaşkanı, karşılığında bu ülkelerin “elektrik konusunda yardım ettiğini” de sözlerine ekledi. Kırgızistan’a komşu ülkeler tarafından elektrik sağlanması sonucunda, Toktogül baraj gölü bir sonraki sulama sezonu için yeterli suyu toplayabilecektir.

Kaynakça

Golden Bridge, (2021). Özbekistan, Kırgızistan’a Krediyle Elektrik Sağlayacak. Erişim adresi: http://www.goldenbridgenews.com/213883-2/

Kabar, (2021). Enerji Bakanlığı: Kırgız Heyeti Duşanbe’de Elektrik Arzıyla İlgili Görüşmede Bulunuyor. Erişim adresi: http://tr.kabar.kg/news/enerji-bakanl-k-rg-z-heyeti-du-anbede-elektrik-arz-yla-ilgili-goru-mede-bulunuyor/

Kloop, (2021). Энергетикалык Кризис: Кыргызстан Тажикстандан Электр Энергиясын Сатып Ала Баштады. Erişim adresi: https://ky.kloop.asia/2021/10/02/energetikalyk-krizis-kyrgyzstan-tazhikstandan-elektr-energiyasyn-satyp-ala-bashtady/

Радио Азаттык, (2021). Узбекистан Будет Поставлять Электроэнергию Кыргызстану В Долг. Erişim adresi: https://rus.azattyk.org/a/uzbekistan-budet-postavlyat-elektroenergiyu-kyrgyzstanu-v-dolg/31493111.html

 

20/10/2021

LUKOİL TÜRKMENİSTAN’A YATIRIM YAPACAK

Rus Lukoil şirketinden Vagit Alekperov ile Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov arasında güncel konuların görüşüldüğü bir görüşme yaşanmıştır. Özellikle petrol ve gaz sektörünün modernizasyonu, yatırım faaliyetlerinin teşvik edilmesi, yabancı ortaklar ile büyük altyapı projelerinin uygulanması, üretim ve işleme kapasitelerinin arttırılması, Türkmenistan enerji kaynaklarının ihracatı için rotaların çeşitlendirilmesi ve Hazar’da hidrokarbon kaynaklarının geliştirilmesi gibi birçok konu üzerinde durulmuştur. Görüşme esnasında Rus işadamı, Türkmen Lideri’ni Lukoil şirketinin Türkmenistan’daki faaliyetleri hakkında da bilgilendirmiş ve daha fazla işbirliği için istekli olduklarını bir kez daha vurgulamıştır.

Ek olarak Hazar bölgesinde hidrokarbon kaynaklarının geliştirilmesi bağlamında Azerbaycan ve Türkmenistan arasında 2021 Ocak ayında imzalanan Hazar Denizi’ndeki Dostluk sahasının hidrokarbon kaynaklarının ortak aranması, geliştirilmesi ve işletilmesine ilişkin Mutabakat Zaptı ortaklık için yeni fırsatlar açmaktadır. Ayrıca bu minvalde birbirinin çıkarlarına saygı duyan ve hukukun üstünlüğüne dayanan bir uluslararası ilişki kurma ilkeleri önemlidir.

Berdimuhamedov ülkesinde gaz ve petrol sektörlerinin dijitalleşmesi ile yenilikçi çevre dostu teknolojilerin kullanımına büyük önem verdiklerini ifade etmiştir. Bu bağlamda Rus şirketleri de dahil olmak üzere uzun vadeli ortaklıkların kurulduğu önde gelen yabancı şirketlerin ileri deneyimlerinin kullanılabileceğinin altını çizmiştir.

Kaynakça

Anavatan Türkmenistan, (2021). Rus Lukoil Şirketi Türkmenistan’a Yatırım Yapacak. Erişim adresi: https://www.atavatan-turkmenistan.com/tr/rus-lukoil-sirketi-turkmenistana-yatirim-yapacak/

Biznes Türkmenistan, (2021). Türkmen Lideri We “Lukoýl”-Yň Başlygy Energiýa Serişdelerini Özleşdirmegi Maslahatlaşdylar. Erişim adresi: https://business.com.tm/tm/post/7739/turkmenistan-lideri-ile-lukoil-ceosu-hidrokarbon-kaynaklar%C4%B1n%C4%B1n-gelishtirilmesini-gorushtu

Turkmen Portal, (2021). Berdimuhamedow «Lukoýl» Açyk Paýdarlar Jemgyýetiniň Ýolbaşçysyny Kabul Etdi. Erişim adresi: https://turkmenportal.com/tm/blog/40610/berdimuhamedow-lukoyl-achyk-paydarlar-jemgyyetinin-yolbashchysyny-kabul-etdi

Türkmenistanyň Döwlet Habarlary, (2021). Türkmenistanyň Prezidenti “Lukoýl” Açyk Paýdarlar Jemgyýetiniň Ýolbaşçysyny Kabul Etdi. Erişim adresi: https://tdh.gov.tm/tk/post/29115/turkmenistanyn-prezidenti-lukoyl-acyk-paydarlar-jemgyyetinin-yolbascysyny-kabul-etdi-2

 

22/10/2021

“TÜKETİCİLER EKSTRA ÖDEME YAPMIYORLAR.” KIRGIZİSTAN’DA ELEKTRİK MALİYETİ ASLINDA NE KADAR?

Kırgız makamları, son 6 yıldır elektrik tarifelerini yükseltmeye cesaret edememiştir. Konunun aşırı politize edilmesi, toplumdaki herhangi bir memnuniyetsizlik belirtisinin konuyu ertelemeye zorlamasına yol açmıştır. Ancak piyasa her zaman kendi kararını belirlemektedir. Bu nedenle tüketiciler bir şekilde hala malların gerçek maliyetini ödemektedirler. Devlet Başkanı Sadyr Japarov, en son 2021 baharında tarifelerin artırılmasını teklif etmiştir. Ancak birkaç hafta sonra bu fikirden vazgeçerek önce ücretleri, emekli maaşlarını ve sosyal yardımları artırma sözü vermiştir. Enerji mühendisleri ekim ayına kadar endüstriyel ve diğer konut dışı tüketiciler için tarife politikasında bir revizyon yapmıştır. Ancak Enerji Bakanlığı ertesi yıl oranların nüfus için de artmaya başlayacağı konusunda uyarmaktadır. GARTEK direktörü Azat Ishenaliev, Birinchi radyosuna canlı yayında yaptığı açıklamada, gerçek verilere göre 2020 yılı sonunda 1 kWh elektrik maliyetinin 1 som 48 tyiyn seviyesinde olduğunu ifade etmiştir. Özellikle hidroelektrik santralinde elektrik üretmenin maliyeti 1 som 4 tyyn’dir. Bu rakam ТЭЦ’de kömür tüketiminden dolayı 5 kat daha yüksek olur. İstasyonlardaki elektrik üretim hacmi dikkate alındığında ise ortalama maliyeti 1 som 48 tyyn’dir. Kırgızistan’da üretilen elektriğin yaklaşık % 70’i, çift tarifeli bir şebekenin çalıştığı nüfus tarafından tüketilmektedir.

Kaynakça

Радио Азаттык, (2021). “Потребители не доплачивают”. Сколько в Кыргызстане электричество стоит на самом деле. Erişim adresi: https://rus.azattyk.org/a/31524453.html

 

Büşra DOĞAN