Azerbaycan’ın Karabağ topraklarını geri almasından rahatsız olan aktörlerden birisi hiç şüphesiz İran’dır. Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın Ermenistan ile ilişkilerin olmaması nedeniyle ekonomik ve siyasi olarak kazanç elde eden İran, Azerbaycan’dan Nahçivan topraklarına giden doğalgaz hattından komisyon almakta ve Orta Asya’ya transit geçişte bulunan Türk tırlarından da gelir elde etmekteydi.
Karabağ’ınAzerbaycan tarafından geri alınması üzerine İran, Ermenistan ile ilişkilerine ağırlık vermeye başlamıştır. 3 Ekim 2021 tarihli, ‘Ermenistan İran’a karşı komploya dahil olmadı ve olmayacak – Pasinyan[1]’ başlıklı Sputnik Ermenistan’ın aşağıda yer alan haberi son dönemdeki iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin ekonomik ve siyasi boyutunu göstermektedir.
3 Ekim 2021,21.30 Sputnik Ermenistan
Ermenistan İran’a karşı komploya dahil olmadı ve olmayacak – Pasinyan
Ermenistan hükümet başkanı 1990 ların başında Tahran’ın kendileri için ‘yaşam yolu’ olduğunu Erivan’ın hatırladığını belirtti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Pasinyan Litvanya daki Ermenilerle buluşmasında ‘Ermenistan hiçbir zaman İran’a karşı komplolara dahil olmadı ve olmayacaktır. Erivan için Tahran ile ilişkiler hayati derecede önemlidir.’ açıklamalarında bulundu -Armen press ajansi.
Pasinyan: Kendi kaderini tayin etme noktasinda Karabağ Ermenilerinin haklarının korunması Erivan’ın önceliğidir.
Pasinyan, İran basınında bazı zamanlarda Ermenistan’ın İran karşıtı söylemlerden etkilendigine dair yazıların yer aldığına ilişkin açıklamalarda bulundu ve bunun belirli çevrelerin işi oldugunu ancak bunun Tahranlı mevkidaslari tarafından çok iyi bilindiğine emin olduğunu dile getirdi.
İranlı mevkidaşlarımız, eminim ki, Ermenistan’in İran a karşı bu tür komplolardan hiçbir zaman etkilenmediğini ve etkilenmeyeceğini biliyorlar. Bizim için İran la ilişkiler çok önemli bir yere sahip, İran 90 ların başında Ermenistan için ‘yaşam yolu’ olmuştu bunu hiçbir zaman unutmayacağız,dedi.
Paşinyan, özellikle bu realitenin iki taraflı ilişkilerin temelini oluşturduğunun altını çizdi ve ekledi, İran devlet başkanı Raisi ile göreve gelmesinden beri kısa süre zarfında iki görüşme gerçekleştirildi. Ermenistan hükümet başkanı bu durumu Erivan açısından, Tahran’la ilişkilerin ne kadar önemli olduğunu gösteren bir gerçek olarak görüyor.
Ayrıca Paşinyan bugün Ermenistan- İran arasındaki ekonomik ilişkilerin yaptırımlardan dolayı zorlaştığının altını çizdi. Aynı zamanda Ermenistan’ın İran’la büyük projeleri olduğunu belirterek İran devlet başkanının bu projeleri hızlandırmayı teklif ettiğini belirtti.
Söz konusu olan proje İran’lı firmalarla birlikte üçüncü elekrik iletim hatının İran’da inşası üzerinedir. Ermenistan tarafı bu projenin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini istiyor. Buna ek olarak, Ermenistan Başbakanı yakın zamanda ‘elektrik karşılığında gaz’ anlaşmasının uzatılmasını ümit ettiklerini belirtti.
Paşinyan, İran üst düzey yetkilileri ile gerçekleştirilen toplantılarda ele alınan Megri Barajı ve hidroelektrik santralinin inşası konularını da hatırlattı. Bu projenin gerçekleştirilmesi de sadece ortak enerji yönetimi açısından değil, aynı zamanda su kaynakları açısından da son derece önemlidir,diye ekledi.
Son olarak Paşinyan, Agarak Bakır-Molibden Kombine zenginleştirme tesisinden gelen kanalizasyon ile Aras Nehri’nin kirlenmesi sorununun da çözüldüğünü vurguladı.
[1] «Армения не была и не будет вовлечена в заговор против Ирана-Пашинян» https://ru.armeniasputnik.am/20211003/armeniya-ne-byla-i-ne-budet-vovlechena-v-zagovor-protiv-irana—pashinyan-33896332.html, (erişim tarihi 07.09.2021)
Hasibe Tuğçe TAŞIK
